WAZIMU WA MADEREVA WA BODABODA

Hivi Waendesha Pikipiki Maarufu kwa Jina la Bodaboda, Bongo zao ni Zile za Zinjanthropus!?

Safari ya Kutoka Kariakoo Mpaka Sinza, Kwa Siku Moja tu, Nilishuhudia Ajali Saba za Bodaboda. 

Nilipopata likizo yangu ya mwaka, nikafunga safari kwenda Bongo, baada ya kuondoka takriban miaka na miezi kadhaa, kwa kweli nilikuwa na hamu kubwa sana ya kukutana na ndugu, jamaa, marafiki na majirani zangu. Na haswa ukizingania ni miaka imepita na uku hamu yangu kubwa kuona jinsi gani usafiri wa Bodaboda na Bajaj ulivyo shamiri jijini Dar.

Mengi nilisimuliwa kuhusiana na madereva wa Bodaboda na jinsi wanavyoendesha biashara zao, nami nikawa na hamu ya kulinganua na pia kushuhudia kwa macho ni kipi haswa kina ukweli katika hayo masimulizi.

Nakumbuka kuwa Pikipiki zilianza kutumika nchini Ujerumani katika karne ya 19. Ulikuwa usafiri uliokuwa mpya lakini ulirahisisha kuabirisha hasa ukikumbuka watu wa huko wakati huo wengi waliwatumia hayawani kwa ajili ya usafiri.

Huku kwetu enzi ya Mkoloni Muingereza ndio pikipiki zilianza kusambaa sana na kati ya pikipiki zilizopendwa zilikuwa za aina ya BSA kutoka Uingereza, pikipiki hizi zilipata jina kutoka kampuni iliyokuwa inazitengeneza iliyoitwa Birmingham Small Arms Company.

Baada ya Uhuru pikipiki za Honda, Suzuki kutoka Japan na Yamaha, zilipata umaarufu sana, pia kulikuwa na pikipiki aina ya VESPA toka India na BATAVUS za Mdachi nazo zilikuwa maarufu sana hapa nchini.

Umaarufu wa pikipiki ulipelekea serikali kuwapatia Makatibu Tarafa, Mabwana Shamba na watumishi wengi wa serikali pikipiki aina ya Honda 90 na baadae zikaletwa Honda 125. 

Pikipiki hizi zilikuwa ni imara kweli kweli, haswa Honda 90, maana zina uwezo hata wa kufungiwa jembe ulaya (plau) na ukalima kwa kutumia pikipiki.

Miaka yote hiyo waendesha pikipiki walikuwa watu wastaarabu walioheshimika na kuheshimu sheria za barabarani. 

Miaka hii michache zimeingia pikipiki za Kichina, ambazo zimezagaa kwenye biashara inayoitwa Bodaboda.

Waendesha bodaboda wamekuwa watu wa ajabu sana, ni watu wenye kudhani kuwa wao wana haki ya barabara na hata pembeni ya barabara kuliko mtu mwingine yoyote, na kuwa wao sheria za barabara haziwahusu.

Hawa ni watu wanaoamini kuwa ukipiga honi tu inatosha kuyafanya magari, majengo na hata miti kuhama na kuwapisha wao wanapotaka kupita. Kiukweli kwa siku chache nilizokaa likizoni, nilishuhudi mamia ya vijana wakijeruhiwa na wengine kufariki kwa ajaili za kizembe za kila siku za usafiri huu.

Mie naiomba serikali ifanye uchunguzi wa kina kabisa, hivi kwanini watu wakiendesha hizi pikipiki za Kichina akili zao zinahama? Kwanini hizi Pikipiki za Kichina zimewekwa nini mpaka Bongo za waendeshao hizi pikipiki zinakuwa kama za Zinjanthropus!

Mimi na mashaka na sponji inayotumiwa kwenye viti vya Bodaboda, inawezekana ina madini ambayo yakimuingia anae iendesha akili inahama.

Serikali ifanye uchunguzi wa wasiwasi wangu huu. Kwa kuwa sioni sababu kwanini waendeshaji wa zamani walikuwa hawapotezi akili, ila hawa wa Bodaboda akili zao, zinakuwa sio kabisa, hisije kuwa Wachina wana mpango wa kando kutupunguza, ili wahamie Afrika maana... Mmmh!

Read More

MBIOMBIO NIKAJIKUTA NALIKIMBILIA GARI LA KUZOA TAKA

Nilikutana Naye Kwa Kinyozi... Akauliza, Kwa Unyenyekevu Kabisa..!

Basi bhana, Nipo Zangu Varandani, Mida ya Saa Tatu Hivi ya Asubuhi, Ghafala Huko Nje Nikasikia mlio wa Gari ya Kuzoa Takataka. Nikakumbuka Kuwa Nilipaswa Kutoa Pipa la Taka Tangia Jana Usiku... Nikakurupuka kama Swala aliyekoswa koswa na Simba.

Mbiombio nikapitiza uwani, nikakutana na rasharasha za mvua, uku nikijikwaa kizingitini, sikujali sana, nikakamata kishikio cha pipa, nakaliburuza mpaka nje.

Natoka gari lishapita, lipo takribani nyumba ya Tatu toka kwangu.

Sikukata tamaa, nikapiga mbinja, huyo mbiombio nakimbiza gari wanguwangu, kandambili imenichomoka mguuni wala sina habari, kufika ni hoi, nahema kama Mjombakaka aliyekoswa koswa kunyakuliwa na Kipungu.

Nilipo wafikia mmoja wa mzoa taka, akanambia kuwa si gari hili, wao ni wa kampuni nyingine... Nikajikuta nimechoka mara dufu.

Mbio za mita kumi na tano kama si ishirini, zilinifanya niwe hoi taabani, polepole nikajirudia zangu nyumbani, nikaokota ndara yangu iliyonichomoka wakati wa kukimbiza gari la taka, nikajigundua kumbe nimelowana...!

Nikajifuta maji, nikakaa zangu sebuleni, nikajitafakari, nikakumbuka ni siku tatu tu, tangia watu washeherekee mwaka mpya.

Nikakumbuka mengi, yaliopita kwenye maisha yangu, mtu mie niliyekuwa hodari wa mbio, leo hii mita ishirini zimenitoa kamasi...!

Mawazo yakanichukuwa, yakanipeleka siku ya mwaka mpya...

Ilikuwa baada ya kumaliza Faradhi ya salah ya insha, nimekaa na Memsapu wangu, tukiongea na kucheka na huku tukitafakari jinsi Mwaka ulivyopita. Kwa mbali tukasikia sauti za Fashfashi, huku mwanga ukimemetuka. Tukakumbuka kuwa kumbe mwaka umeisha, watu wanashereheka huko nje kwa kumaliza mwaka.

Vijana wangu wakatoka hapo nje, kuangalia fashfashi, zikimemetuka angani. Dakika hazikwisha, nikakatizwa na mlio wa simu ya mkononi. Triiii! Triiii! Triiii...! Kuangali kumbe zilikuwa ni meseji zikiingia mfurulizo. Nikawa najiuliza kuna nini tena mbona meseji nyingi kiasi hiki!?

Nikaamua kuzisoma moja baada ya moja, na meseji zote zikinitakia salamu za mwaka mpya, wenye amani na maisha mema.

Nikajikuta nakumbuka kisa kimoja kilichonipata kabla ya ule mwaliko toka kwa Sahibu yangu, takribani siku sita zilizopita.

Siku hiyo nilipitia kwa Kinyozi kwa dhumuni la kupunguza kidogo nywele na kukata sharubu zangu, maana nazo zilikuwa ndefu, kama Gari Moshi la kuelekea Kigoma.

Baada ya kuchakachua mwendo nikafika kwa Kinyozi, mitaa ya Kariakoo, kumekusanyika vijana kadhaa, wapo wanaosubiri kunyolewa na wapo wenye kupiga ndaro na ndarire za hapa na pale.

Wakati nasubiri zamu yangu, macho yangu yakagongana na mzee mmoja wa makamu hivi, kakonga kiasi chake. Kumtazama vizuri na kuchakata sura yake, nikahisi kumkumbuka.

Ndio Huyu huyu, alikuwa mmoja wa vijana niliosoma nao sekondari, nikamkumbuka kijana mmoja maungo makakamavu, rangi maji ya kunde, nakumbuka nikimtania kwa jina la Andunje. Tulikuwa wote darasa moja ni zaidi ya miongo mitatu sasa imepita!

Ila sasa ndani ya nafsi yangu nilikuwa bado najiuliza, ndio huyu, kijana aliyekuwa akisumbua sana kwenye masomo ya Hisabati pamoja na yale ya sayansi!?

Nikamtazama tena na tena, hakuonyesha kunikumbuka hata kidogo nikataka kumpotezea, lakini upande mmoja wa bongo langu, likanishauri  vingine. Nikatizama kichwa chake, kilichokuwa kimejaa mvi za hapa na pale, uso wake wenye makunyanzi.

Kwa jinsi alivyozeeka, asingeweza kabisa kuwa ni yule kijana niliyesoma naye darasa moja, nikajiliwaza kwa kujisemea moyoni, labda uwenda ni baba yake mdogo au ni watu tu wanarandana!

Zamu yangu ikawadia, nikajisogeza na kukalia kiti cha kinyozi, nikamuelekea jinsi gani nataka... Baada ya kumaliza na kulipa, nikapiga moyo konde na kujipa ujasiri, nikamsogelea na kumuuliza kama aliwahi kusoma shule niliyosomal?

Huku nikimkazia macho nikamuuliza, "Samahani ndungu, wewe ulisoma shule fulani hapa jijini Dasalama!?" Naye akanitazama kwa umakini bila ya kupepesa macho kisha akanijibu "Ndio, nilisoma pale..."

"Ulimaliza mwaka gani?" Nikamuuliza kwa mashaka kidogo!

Akajibu, "Mwaka 1990. Vipi kwani?" Naye akaniuliza!

Nikamakwa, "1990? Ulikuwa kwenye darasa langu!" Nikatamka, na huku mshangao wangu nikiuonyesha wazi kabisa, kwa yeye kutonikumbuka.

Akanitazama kwa muda, kama vile haamini ninachosema... Kisha sasa, Hapo ndipo nilipochoka kabisa, yaani yule babu wa watu akaniuliza, kwa unyenyekevu kabisa, "Samahani, hivi wewe ulikuwa Mwalimu wangu wa somo gani!? Maana mpaka sasa sijakukumbuka bado..."

Nikataka kumjibu kuwa mimi ni Classmate wake, ila kuna kitu kikanizuiya, akili ikafanyakazi kwa haraka sana, nikajisemea kimoyomoyo...

"Mungu wangu! Kumbe Nimechakaa Zaidi Yake, Kiasi cha Yeye Kuhisi Kuwa Miye Nilikuwa Mwalimu Wake... Nikabakia Mdomo Wazi Ukitetema, Huku Kinywani Nikihisi Tewengu, Nadhani Nyongo Ilitema Ghafla!"

Hivi Mwaka Mpya Huwa Tunasheherekea Nini Haswa, Kuzeeka!? 

Read More

WEWE UNGEFANYA NINI NA UNGEJISIKIAJE!?

 WEWE UNGEFANYA NINI

NA UNGEJISIKIAJE!?

Hatoki Mtu Hapa... Mpaka Niupate...!

Sikukuu hii, nilipata mwaliko toka kwa sahibu yangu mmoja, hayati ya ujana wetu tulikuwa wanagenzi katika moja ya shule ya awali, jijini Dar, Gerezani, Kariakoo.

Sahibu yangu huyu imepita miaka mingi hatujaonana, kuonana kwetu ilikuwa kwa nasibu, wiki moja nyuma, nikiwa zangu kwenye harakati za hapa na pale, nikasikia sauti ya mtu anasalimia.

"Kakaa salamaa," akamalizia kwa kuniita jina langu... Kugeuka nakutana na sura ya mtu ninayo ijuwa, ijapo wajihi wake amebadirika, kiribatumbo cha haja, kama kabaila shamba. Lakini sura yake ingali ileile.

Tukasalimiana kwa bashasha, tukakumbushana mengi enzi tukiwa darasani, tukawakumbuka wanagenzi wenzetu waliokuwa watundu, na wale walimu visirani.

Tukaagana kwa yeye kunipa muhaliko, sikukuu hii, niende kwake kumtembelea, ili nami nipate nafasi ya kuiona familia yake, ana mke na watoto watatu.

Siku ikafika, nikachapa lapa, kiguu na njia, nikikatiza mitaa, ni mida ya adhuhuri, baada ya mshuko, jua si kali, ila fukuto la joto, lililotokana na wingu la mvua iliyogoma kunya, lilisababisha kero kidogo kwa wengi wetu tuliokuwa tukitembea kwa miguu, sako kwa bako kuelekea maeneo tofauti.

Baada ya kusubiri kwa dakika kadhaa kituo cha basi, nikapanda moja ya mabasi, maarufu kwa jina la Daladala, abiria ni wengi, siku kama hizi za sikukuu, wengi upendelea kwenda kwenye fukwe za bahari, kuvinjari, nadhani ndio sababu iliyopelekea wingi wa watu kwenye basi na haswa vichugandevu na watoto. Baada ya mwendo wa dakika zisizopungua 25, nikafika safari yangu.

Jamaa yangu ni mtu na familia yake, anaishi na mkewe na watoto zake kadhaa, pamoja na ndugu zake na wafanyakazi wa ndani.

Ma shaa Allah, nyumba yake nzuri, imezungushiwa ukuta mrefu wa futi saba na ushee, mbele kuna geti na kibaraza cha mlinzi. Nyumba imependeza na ina watu kiasi wasiopungua 8 kwa ujumla.

Rafiki yangu ni mtu mwenye uwezo wake kifedha nadhani kutokana na cheo chake serikalini...

Nimefika kwake nikakaribishwa vizuri kwa bashasha, baada ya salamu za hapa na pale, na mazungumzo haya na yale ya enzi tukiwa shule, huku tukijiburudisha kwa sharubati, nikaomba ruhusa niende msalani.

Uzuri wa hizi nyumba, vyoo, Maliwato na Mekoni ni humo humo ndani, wakati nipo msalani nikasikia sauti ya mkewe akilalamika kupotelewa kwa Mkufu Wake wa Dhahabu.

Sikujali sana, nikamaliza haja zangu, baada ya kujisafi, nikatoka zangu na kurudi varandani nilipokuwa nimeketi na mwenyeji wangu, nikawakuta wakazi wa nyumba ile wote wamekusanywa pamoja. Na mara mke wa sahibu yangu anawauliza kwa sauti alio wakusanya, nani kauchukua mkufu wake.

Kila mmoja anakataa, wanasema kuwa hawajui mahala wapi mkufu ulipo, naye bila ajizi akasema kwa ukali tena kwa sauti iliyobeba msisitizo wa herufi kubwa "HUMU NDANI HAKUJAWAHI KUPOTELEWA NA KITU HATA SIKU MOJA, MTANIELEZA LEO MKUFU WANGU HUPO WAPI! Na HATOKI MTU HAPA, MPAKA NIUPATE MKUFU WANGU!"

Nikaona baadhi ya macho yananitazama, ilihali mwenyewe najijua kuwa sina tabia za udokozi wala wivi...!

Nikajikuta nimepigwa na ganzi, mwili ukanisisimka kama mtu aliyeona mzimu wa mtu wa kale.

Nikawatazama na wao wakanitazama, nikamgeukia kumtazama mwenyeweji wangu, akakimbiza macho na kutazama pembeni, kukapita kimya cha sekunde kadhaa...

Nikajiuliza maswali mawazoni, nikakosa majibu, kisha nikakumbuka kuwa dunia ya leo, watu hawakosi majibu, Sasa Basi Kama Ndio Wewe Yamekukuta Haya, Ungefanya Nini?

Read More

NILIKWENDA KUNUNUA MWENYEWE DUKANI

 NILIKWENDA KUNUNUA MWENYEWE DUKANI

Hivi Siku Hizi Bado Kuna Wanao Tafuna Tambuu!?

Nipo Zangu Likizo, Ndani ya Jijila la Dar, Nakatiza Mitaa ya 'Uhindini' Karibu na Palipokuwa na Jumba la Sinema la Cameo, Lengo ni Kuelekea Walipokuwa Wakiishi Wakwe Zangu, Mtaa ya Kisutu.

Nikaikumbuka hii mitaa enzi hizo nikiishi mtaa wa Livingstone, walikuwa wakiuza sana Tambuu, ila ni ayami sasa sijaona 'Wahindi' wala 'Waswahili' wakitafuna Tambuu.

Zamani ukipita hii mitaa unakuta watu wanatafuna tu. Sasa usiombe jamaa awe anatafuna akiwa ghorofani halafu 'aipunguze' mdomoni wakati wewe unapita chini. Utasimulia.

Nikakumbuka kisa kilichonipata, miaka kadhaa nyuma. Nipo zangu nyumbani, mtaa wa Livingstone, Kariakoo. Miaka ile ya 80, bado kinda hata ubwabwa wa shingo bado kunitoka, sina hili wala lile. Hata sijui lile wazo lilikuja vipi, ila mpaka leo naamini kabisa, yaani haki ya Mungu tena, ndani ya mtima wangu kuwa; siku ile nilitembelewa na ibilisi wa Kibaniyani.

Tena atakuwa ni Mgujarati tu afiriti yule ayari, maana si kwa ushawishi ule ulionikamata, kiasi cha kushindwa kufikiria vizuri. Wala sikuwa na uraibu wa kula Tambuu, ila siku ile nilikamatika, nikajikuta nipo kiguu na njia kuelekea maeneo ya Kisutu, Uhindini.

Nikakatiza zangu Mnazi Mmoja, huyoo kiguu na njia, nikapita Mtaa wa Libya, mpaka makutano ya mtaa wa Libya na Zanaki, kisha nikachepuka kidogo kuingia mtaa wa Mtendeni, kisha nikaingia mtaa wa Mlima, kabla ya kukanyaga mtaa niliokusudia, mtaa wa Kisutu, dukani kwa Muhindi, Makaputura.

Ni baba wa Makamu, mnene haswa, kakaa dukani kwake, akipenda kuvaa kaputura akiishikiza kwa anjali, na ndio ikawa rakabu yake, Mzee/Babu Makaputura. 

Duka limesheheni vitu kadhaa wa kadha, vimewekwa bila mpangilio maalum. Harufu ya Agarbatti inachomeka iliyowashwa mbele ya Ganesha na Lakshmiina, ina hanikiza kiasi cha kukera kwenye pua, harufu badala ya kuanisi ikawa inakera kiasi.

Akanitazama, bila ya kutabasamu, anafungua kinywa chake kunisemesha, huku nikishuhudia meno yake, yaliyobadirika rangi na kupata rangi ya Kahawia, iliyochanganyika na Chanikiwiti na mdomo wake uliojaa mate Mekundu kama damu kwa kula tambuu.

Kisha anatema mate mekundu yasiyopendeza, "Nini nataka veve", akaniuliza kwa rafidhi yake ya Kihindi, nami nikajikuta namjibu bila kufikiria, nataka tambuu, akanitazama kisha akaniuliza, "Nani Natuma veve tambuu" Kaka, nikamjibu, "Nambari gani iko nataka" nikamjibu, namba kumi na tatu, "Nambari Kumi na tatu, Taveja yeye" ndio babu, we nipe tu, ataiweza, nikamjibu. "Nataka gapi, bili, tatu inne" Moja tu inatosha.

"Haya subiri kidogo nategeza wewe, ile spesho kabisa, Tikee" uku akitingisha kichwa chake... Nikaitikia Tikee. Kulikuwa na majani ya Tambuu mezani, akachukua jani moja akalipangusa kidogo, kisha akaweka Popoo pamoja na chokaa kidogo juu ya jani la mtambuu, akaongeza na Tumbaku, Kungu Manga kidogo, Jagir gur na vikorokoro vingine wala sivikumbuki tena.

Akachana gazeti na kunifungia, "haya lete shiligi bili", nikampatia, kisha huyoo nikaongoza kurudi zangu, nyumbani. Nikapita mtaa wa Mrima, nikafungua kifurushi changu cha tambuu, nikabugia yote kinywani.

Sikumbuki kutema mate, kila yakijaa kinywani, nayameza kwa ule utamu wa ile sukari guru... Dakika si nyingi, nikaanza kuhisi Andasa ikipanda kidogo kidogo.

Afanaleki! Nikaanza kuhisi ubongo wangu haujatulia, harabu ya ile tambuu, yaani chugachugia, nilitia akili siku hiyo, dunia yote niliona kama inakwenda upande upande, nami nikaifatisha.

Kumbe walio niona siku ile wakastaajabu, wakapatwa na mpagao, mtu mfupi mie kwa jinsi nilivyokuwa nikitembea, kama mtu mwenye milonjo, maana si kwa miondoko ile ya mikogo.

Wakaja kuniuliza, siku ya pili yake, kumbe nilivyokuwa naangaika na andasi kichwani, na mwendo nikabadirisha, nikihisi barabara zimeinamia upande mmoja wa kushoto, nami ili nisidondoke nikajikuta natembea kuinamia upande wa kuume, natembea kama mtu aliyepigwa dafurao na lori la Jay Fong la mwaka 74.

Nilikuwa natembea kama Kaa au Ngadu, yaani nikitembea upande upande, siku hiyo niliongea lugha zote za Kihindi, Kibengali, Kigujarati, Kitelugu, Kiurdu, mpaka Kibanyani nilikijua siku hiyo... Kudadeki.

Hata nyumbani sikumbuki nilifikaje, nilijikuta tu nimepitiliza mpaka uwani, huku nimeshika kibatari nilichokiwasha, tena ni saa kumi jioni, mie naona giza.

Siku hiyo nilitapika mpaka nyongo... Nikanyororeka kama Kinyonga aliyelishwa ugoro... 

Kuanzia siku hiyo nilikoma, sikutia mdomoni si Tambuu wala Kubeli au nduguye Pariki...

Read More

NILISHIKWA KWA TUHUMA ZA KUSAFIRISHA MADAWA YA KULEVYA.

Nilipo Ruhusiwa tu, Breki ya Kwanza Ilikuwa Maliwatoni...

Nipo Ndani ya Ndege, Aina ya Airbus, Tumehabiri Watu Wengi Sana, Hii ni Moja Kati ya Ndege Kubwa Sana za Abiria, Ndege Inamilikiwa na Shirika la Ndege la Falme za Kiarabu la Imarati (Emirates).

Nikitokea zangu ughaibuni moja kati ya nchi za Ulaya, naelekea zangu Afrika Mashariki kwa likizo fupi.

Nitakaa Dubai kwa siku kama tatu hivi, kisha baada ya hapo nitaunganisha ndege kuelekea kwenye nchi ambayo ndio kuna kitovu changu.

Ndio kwanza nimemaliza kuweka mzigo wangu kwenye Saraka (Dambra) ya kwenye ndege.

Kitu ambacho binafsi sikipendi sana na hii ni kwa sababu ya kimo changu, maana mimi si mrefu wa sifa wala si mfupi wa kuchusha.

Ghafla nikashikwa bega la kushoto, mshiko ule uliandamana na sauti kavu kidogo, ya mwanamke wa Kiafrika, mtu mzima, amekonga kiasi chake, kwa haraka haraka, nikakadiria umri wake, anapata miaka 60 au 65 hivi. Na kwa ile rafudhi yake, nikahisi kuwa anatokea Afrika Magharibi, na kama sikosei atakuwa tu ni Mpopo na kama si Mnaijeria basi ni Mghana.

Akaniomba nimsaidie kuweka begi lake kwenye saraka, yaani sehemu ya juu ya kuhifadhia mizigo.

Lakini ghafla kabla sijainama kuchukua mzigo wa yule bibi, mtu mmoja mrefu kiasi aliyekaa karibu nasi akajitokeza na kumsaidia yule mama mtu mzima.

Kila mtu akakaa kwenye kiti chake, wakati tupo angani, yule bibi akaanzisha mazungumzo. Alikuwa ni mzungumzaji mzuri, mwenye kujua mengi.

Nami kama kawaida yangu, napenda mazungumzo na haswa ninapogundua ninaweza kuelimika kwa namna moja au nyingine.

Tuliongea wakati wote, kiasi cha kuifanya safari ya saa tisa ya kwenda Dubai kuhisi imekuwa fupi sana.

Mara, sauti ya rubani ikasikikia kupitia kipaza sauti akitangaza kwamba tumeingia kwenye anga ya Dubai na muda si mrefu ndege itatua kwenye kiwanja cha ndege cha Dubai.

Ghafla yule bibi ambaye amefanya urafiki nami akanza kulalamika maumivu ya tumbo.

Nami kwa uungwana niliokua nao nikiongozwa na moyo wangu uliojaa huruma kwa yule ajuza, nilibonyeza kitufe cha msaada, na muhudumu wa kwenye ndege akaja kutusikiliza, akataka kujua shida ni nini.

Nikamwambia kuwa jirani yangu hakuwa anajisikia vizuri.

Lakini cha ajabu yule bibi, ghafla alianza kuniita mimi kuwa ni kijana wake (My son, my son...), na uku akiwa amenikamata mkono, hakutaka kuniachia.

Msimamizi akaniambia kuwa hakuna kitu wangeweza kufanya zaidi ya kumpa dawa za kupunguza maumivu na tusubiri hadi tutakapotua.

Yule muhudumu akamtaarifu rubani, naye rubani akatangaza kwamba tumepatwa na dharura ya mgonwa ndani ya ndege na akatushauri sote tutulie na tusiwe na wasiwasi kwani yule mgonjwa atahudumiwa.

Yule bibi alikuwa akilia na kutokwa na jasho kama vile aliyemwagiwa ndoo nzima ya maji.

Nikajaribu kuuachanisha mkono wake na wangu, lakini yule bibi alikataa kuniachia mkono wangu... Kila mtu alidhani kuwa mimi na yule bibi wa Kipopo ni mtu na mwanae.

Ndege ilipokwisha tua na kusimama, yule kijana aliyesaidia kuweka mzigo wa yule bibi kwenye Saraka, aliondoa mzigo wake, kisha akasaidia tena kushusha sanduku la Bibi Mpopo na kuliweka kwenye kiti.

Yule jamaa kabla ya kuondoka alininong’oneza kwa kunishauri nijitenge mbali na huyu bibi na niwaambie wahudumu wa ndani ya ndege kuwa mimi na yule bibi hatukusafiri pamoja.

Wafanyikazi wa kwenye ndege waliniuliza kama tuna uhusiano na bibi yule, niliwaambia kuwa tumekutana kwenye ndege. Sikumjua kabisa kabla...

Wakati naondoka nikamuaga na kumtakia kila la kheri, lakini yule bibi aliniomba nimsaidie kumbebea mkoba wake.

Lakini yule jamaa aliyemsaidia kuuweka mzigo kwenye saraka ya kwenye ndege aliniangalia, tukatazamana machoni, nikamuona akitikisa kichwa kwa msisitizo. Nikamuelewa!

Tukawaachia wahudumu wamsaidie.

Basi mimi na abiria wengine tukatoka ndani ya ndege na kumwacha bibi wa Kipopo anasubiri kiti cha magurudumu.

Nashuru niliweza kujikongoa kutoka kwa yule bibi, baada ya waudumu kufika na kumsaidia mizigo yake na yeye akawekwa kwenye kiti cha matairi.

Tulipokuwa tukingoja mizigo yetu, tukasikia sauti kali ikiamuru "... Stop, Stop! You are Under Arrest...!"

Nageuka kuangalia kumbe anayeambiwa asimame na kuwa amewekwa chini ya ulinzi ni yule bibi wa Kipopo alikuwa akikimbia, akijaribu kuwatoroka Askari na wafanyakazi wa kwenye ndege.

Kumbe walipo mshusha tu, tumbo lilipona ghafla na mara moja na akasimama na kuanza kukimbia uku akimuachia mkoba mmoja wa wafanyakazi wa kwenye ndege, na kukimbia kuelekea nje...!

Kwa bahati nzuri polisi wa uwanja wa ndege walikuwa na kasi kuliko yeye. Walimshika na kumrudisha uku wamemvisha pingu za mikono.

Bibi wa Kipopo bila haya wala soni usoni akaanza kuniita tena... "My son... My son, ooh! How could you do this to me, ooh...!"

Mwanangu ... Mwanangu! Unawezaje kunifanyia hivi...!

Ndio sasa nikaelewa na fahamu kunirudia uzuri, kumbe bibi alikuwa amebeba dawa za kulevya na alikuwa akijaribu kunihusisha na mimi, ili yeye apate upenyo wa kutoroka!

Kwa bahati nzuri, yule bwana ambaye alikuwa amemsaidia kushusha mzigo wake toka kwenye saraka, alijitokeza na kuwaambia polisi wa uwanja wa ndege kuwa mimi na yeye (Bibi wa Kipopo) tumekutana tu kwenye ndege.

Polisi walichukua pasipoti yangu na kumwuliza yule bibi ataje majina yangu kamili ikiwa ni kweli mimi ni mwanae na tulikuwa tukisafiri pamoja.

Kwa neema ya Mungu, sikuwa nimemwambia hata jina langu la kwanza, bibi wa Kipopo akabakia tu anag’aa ng’aa macho! Uku akiendelea tu kusema "...he is my son, ...he is my son, ooh!"

Hata hivyo Polisi wakanitaka nifuatane nao kwenye chumba kidogo ambapo nilihojiwa sana.

"Nilikutana naye wapi? ...Nilipanda wapi...? Huyo bibi alipanda wapi...!?" Na maswali mengine mengi ya kimtego.

Na mizigo yangu yote ilipekuliwa na kuchambuliwa sana, wakachukua alama za vidole vyangu ili wakaangalie kama nilisha wahi kukamatwa...!

Taarifa za kipolisi zilipokuja, alama zangu za vidole hazikupatikana popote, si kwenye mizigo ya yule bibi wala kwenye kazidata za Kipolisi!

Niliruhusiwa kuondoa baada ya takribani saa tatu za mahojiano, maana hata mwenyeji wangu alisha anza kukata tamaa.

Hakuna siku nilijawa na hofu kama hii siku, na haswa kama ujazoea maswala ya kukamatwa na polisi, tena basi nikiwa nchi ngeni, nchi ambayo kesi za dawa za kulevya hukumu yake ni kifungo cha muda mrefu kama si cha maisha, kwa kweli nilichanganyikiwa...

Nilipo ruhusiwa tu, breki ya kwanza ilikuwa ni maliwatoni, uko niliharisha kweli kweli, nadhani ni ule woga na fikra zilizonizonga kuwa sasa ndio basi tena, naiwacha dunia kizembe...!

Tangia siku ile nikajifunza jambo moja, la kutogusa mzigo wa mtu yoyote yule. Labda mzigo uwe wa familia yangu na nimeupakia na kuufunga mwenyewe... 

Zaidi ya hapo hata sijali, tena nimeapa kabisa, Haki ya Mungu tena, sikusaidii, nimekukuta uwanja wa ndege na mizigo yako hata ikiwa unayo mizigo iliyo kuelemea au umekongeka ukakongoroka utaibeba na kuishughulikia wewe mwenyewe.

Sitakupa hata toroli ya kuweka mzigo wako!

Mizigo yako... shida yako... Hiyo ndio sera yangu mpya safarini.

Na kama ni ndani ya ndege na ikiwa huwezi kuifikia sehemu ya kuwekea mizigo, kwenye saraka, na ikatokea kuwa mimi ndiye mtu wa karibu zaidi, nitakachoweza kukusaidia ni kukuambia umwite muhudumu wa kwenye ndege akusaidie...!

Maana Nazi Mbovu Harabu ya Nzima.

Nawatakia Wasafiri, Safari Njema...!

Read More

NILIKESHA NIKIMTAFUTA

NILIKESHA NIKIMTAFUTA
Tukio Linalo Fanana na Ukweli!

Alhamdulillah Ndio Neno Nitakalo Lirudisha Kwa Mola Wangu Siku Zote Katika Uhai Wangu Ila Sintoweza Kumsahau Binaadamu Kwa Ukatili Wake...!

Siku ya Jumanne majira ya saa mbili na nusu usiku nikiwa msikitini nikimalizia swala ya isha simu yangu ikiwa katika kimemeshi iliita mara nyingi sana, huwa sina kawaida ya kupaparika ninapokuwa mbele ya Mola wangu...!

Alhamdulillah baada ya swala nilitazama simu nakuona nimekosa miito kadhaa kutoka kwa dereva wa madrassa anae mchukua mtoto wangu na kumrudisha nyumbani siku za masomo... ilikuwa yapata saa tatu hivi usiku...!

Nilishtuka kidogo nakuhisi labda kuna tatizo barabarani nikampigia kwa haraka... Swali la kwanza alilo niuliza... Leo umekuja mwenyewe kumchukua mtoto wako madrassa...!?

Nikiwa katika mshituko nilimwambia siwezi kufanya hivyo bila kutoa taarifa... Basi sheikh tupo hapa karibu saa nzima mwanao hatumuoni, na hivi sasa ni saa tatu usiku...! (Kwa kawaida huwa wanatoka saa Mbili Usiku baada ya Swala ya Isha)

Niliharakisha kwenda nyumbani na kuchukua usafiri kwa haraka na kuelekea madrassa kwake maeneo ya karibu na Vijana Mwananyamala... Kufika nakuta waalimu na walezi wote katika taharuki na kusikitika...!

Nikiwa ni mzazi nilipiga moyo konde na kutaka kujua kulikoni, maelezo yalionyesha kuwa kuna magari binafsi yanayo kuja kuwafuata watoto na yale ya madrassa walio ingia mkataba. Hisia zikaja pengine kwa utoto atakuwa amepanda gari inayokwenda njia tofauti na nyumbani...!

Basi ikawa ni kutafuta namba za simu za wazazi kuwauliza watoto wao kama walikuwa na mwanangu kwenye magari yao na majibu yalirudi yale yale kuwa hapana hatukuwa nae...!

Hapo ilikuwa yapata saa nne na nusu usiku nikiwa katika kuomba dua na kumdhukuru Allah kila wasi wasi unapo itawala nafsi yangu...!

Baada ya hapo tukapata hisia pengine wakati wa kuruhusiwa yeye hakupanda gari yoyote badala yake amefuatana na watoto wanaoishi karibu, wale wanao kwenda kwa kutembea makwao hivyo akapoteza mwelekeo asijue anapo kwenda kwa udogo wake...!

Mimi na mwalimu wake tukaamua kuongozana pamoja na tulitembea mpaka kituo kidogo cha polisi Garden pale Mkwajuni na kuulizia kama wamepata taarifa yoyote ya mtoto aliyepotea jibu lilikuwa hapana. Na askari aliyepo zamu akatuambia kuwa taarifa ya kupotelea kwa mtoto inapaswa itolewe baada saa 24 tangia kupotea.

Subhanallah mtoto mwenyewe ndio kwanza ana miaka minne, nikiwa katika mawazo masaa 24 kwa mtoto wa miaka minne, nikachoka kabisa. Nilicho amua kufanya ni kumwachia nambari zangu za simu askari wa zamu, ili kama kutakuja taarifa yoyote apate kunifahamisha.

Tukarudi madrassa na kuchukua usafiri na kuelekea kituo kingine kidogo cha polisi maeneo ya Mwinjuma ili kuwapa namba zangu kwa taarifa yoyote itakayo patikana.

Baada ya kutoka Mwinjuma, tukaamua kupita njia za ndani ndani huku nikitazama huku na kule, kila mtoto niliemuona, nilihisi anafanana na mwanangu, nasimama kuangalia kama ndie au lah.

Hatimae tukafika sehemu tukakuta mkusanyiko wa watu, nikiwa na ghamu nikawauliza nikiwa sina uhakika wa jibu nitakalopata.

Ajabu wakanambia kuna mtoto katangazwa kapotea yupo msikitni, kwa Makunganya...!

Tukatoka mbio mbio huku nimekunja kanzu yangu, makubazi mkononi kuelekea uko msikitini, uku nikiomba dua za kila aina nilizozikumbuka. Kufika tukafanikiwa kumuona kiongozi wa Msikiti, mtu wa makamu hivi, anafika miaka 50 kwa uchache, huku nikiwa na shauku ya taarifa ya mtoto wangu. Nikamuuliza kuhusiana na huyo mtoto alopotea.

Kiongozi yule akanijibu kuwa ni kweli kuna mtoto wa kike darasani la pili kapotea, umri wake unakadiriwa miaka nane mpaka kumi hivi.

Niliishiwa nguvu nakulazimika kuendelea na safari ya kurudi Mwinjuma...!

Tulipofika kituoni majibu niliyoyapata hapo ni yale yale tu, kuwa tusubiri saa 24 ndio tutoe taarifa rasmi ya kupotelewa na mtoto. Hivyo na hapo kituoni nikaacha namba zangu na kuelekea kituo kingine kidogo cha polisi pale Mtambani.

Baadaa ya kuzunguka vituo kadhaa vidogo vya polisi, vilivyo jirani nikakata shauri kwenda kituo kikubwa cha Oysterbay kutoa taarifa na kujua kama wana habari yoyote ya mtoto alopotea. Baada ya kumaliza maelezo yangu, askari alokuwa zamu akachukua Simu ya Upepo (Radio Call) ili kuwapa taarifa askari waliopo katika doria, kama watapata kumuona mtoto mwenye umri wa miaka minne akitangatanga mitaani wapate kumchukua na kumuifadhi.

Majibishano ya radio ya kituo na walioko doria yakanifahamisha kuwa, kuna operesheni maalum ilikuwa inafanyika usiku ule, na ili tatizo langu lishughulikiwe na askari walioko nje, itabidi kwanza wamalize operation zao kisha ndio watashughulika na tatizo langu.

Kwa kweli nilikuwa nimechanganyikiwa haswa, nikashindwa hata namna ya kufikiri. Ukizingatia kuwa muda umekwenda, kiasi ni saa tisa kasoro usiku.

Ghafla simu yangu ikawa inaita namba ilikuwa ngeni, baada ya kuipokea nikawa naiangalia kama vile kitu cha ajabu. Nataka kuipokea tu, ikakata.

Naangalia vizuri, betri ya simu inakaribia kumalizika, kiasi imebakiza asilimia 10% tu...!

Mara simu ikaita tena, nikaipokea kwa haraka sana na kuelekeza sikioni, kiasi nikajipiga na simu sikioni, na simu kuniponyoka, nikaiokota kwa haraka na kuilekeza sikioni tena, na kuita kwa sauti ya kitetemeshi.

Haloo, baba fulani hapa naongea, nikajitambulisha, sauti ya upande wa pili ikanitaka niende kituo cha Mwinjuma kuna taarifa muhimu inanihusu.

Moyo ukaongeza kasi mara dufu, kiasi cha pumzi kunipaa nikahisi kizunguzungu kwa mbaaali. Nikajikaza kiume nikamfahamisha askari wa pale Oyterbay kuwa nakwenda kituo kidogo pale Mwinjuma.

Baada ya kumwachia nambari zangu za simu, nilitoka mbio nikamsahau hata niliye enda naye pale kituoni, mbio mbio mpaka kituoni, Mwinjuma...!

Nimefika nikihema pumzi juu juu, kama Wibari alokoswakoswa na mbwa wa msasi , Alhamdulillah nilimkuta tayari mkuu wa madrassa na waalimu wengine nao wapo pale, baada ya kungojea kidogo askari wa zamu, aliniita na kuniambia niende upande wa pili. Nikakuta watu kama wa familia moja wanaume wawili na wanawake wawili mmoja kampakata mtoto, kumwangalia vizuri nakumuona mwanangu pembeni...!

Allah Akbar, hakika moyo wangu ulikuwa katika furaha na michirizi ya machozi katika mashavu yangu nikamnyakuwa mwanangu na kumkumbatia kwa furaha, uku namuuliza kwa upole.

Ulikuwa umeenda wapi Arhaan wangu...? Akanijibu kuwa alienda kutembea na rafiki yake...!

Nilitoa shukran zangu nyingi kwa hao wasamaria wema na kisha nikawauliza ni wapi walikompatia mtoto wangu?

Wakanambia wamemkuta sehemu inaitwa Mchangani mbali sana na madrassa kwake na walijaribu kupita nae katika madrassa nyingine kuuliza kama wanamjua walipo kosa ndio wakaamua kumleta kituoni hapo...!

Nikatoa pesa kiasi cha elfu kumi kumi mbili, ili niwape kama ahsante yangu kwao, uku nikiwaambia kuwa japo si hela nyingi, lakini niliomba wazipokee kama shukran na usumbufu walioupata.

Mmoja kati yao akanikatalia kata kata, na kunambia walicho kifanya ni wajibu wao kama wazazi, na tatizo halina mmoja, leo mimi kesho hata wao wanaweza kupata tatizo na wanatarajia wema kutoka kwa yeyote yule.

Uku machozi yakinilenga lenga, nikawashukuru sana watu wale, kisha nilimchukua binti yangu ili kurudi nae nyumbani.

Baada ya kupeana pole na waalimu wake waliohangaika kutembea mtaani usiku ule huku na kule kumtafuta hatimae tumefika nyumbani yapata saa kumi alfajiri, hoi bin taaban.

Baada ya kumuuogesha na kumpa chai tukiwa katika kumuhoji taratibu mimi na mama yake alisema kuwa alikuwa na rafiki yake anaitwa Mwajuma walitoka pamoja ni marika sawa ila huyo anaishi karibu sana na huwa anarudi kwao kwa kutembea tu.

Akaendelea kutufahamisha kuwa walipo fika kwa kina Mwajuma, waliingia ndani ila babake na Mwajuma akamwambia atoke arudi uko Madrassa.

Hebu fikiria ndugu yangu ni wazazi wa aina gani hao... Walioshindwa hata kumuuliza mtoto jina la mzazi au hata nambari za simu!?

Mbaya zaidi walipigiwa simu mwanzo kabisa, tulimpigia mama yake na Mwajuma, akawa hapokei simu, ikawa inaita tu, kisha tukampigia mumewe alipo pokea alisema kuwa hana taarifa yoyote ile kuhusu mtoto wangu.

Hakika binaadamu ni viumbe wa ajabu na katili waso na huruma, binafsi nimesamehe ila sinto sahau somo walilo nipatia usku ule...!

Nikiwa natafakari hali ya usiku ule, nikawa najiwazia tu, vipi kama angelikwenda kwenye barabara kubwa yenye magari mengi na ahadi ikatimia, si wangekuja kujuta au mioyo yao ishaingia kutu, kiasi hawana tena huruma kwa watoto wa wenzao?

Nikaamua tu kumshukuru MwenyeziMungu, mtoto wangu kapatikana salama usalmini...! Nikakatizwa na sauti ya Mwazini ikitukumbusha kuwa muda wa sala ya alfajir umetimu.

Nikanyanyuka zangu taratibu, kuelekea msikitini kutimiza wajibu wangu kwa Mola wangu...!

Alhamdulillah... Ndio neno langu la leo na mpaka kesho kwa Mola wangu...!

Read More

BIRIKA BATI, KIKOMBE BATI

 BIRIKA BATI, KIKOMBE BATI,
NA HATUKUKOMA.

Hivi wakulaumiwa walikuwa watengenezaji au wanunuaji au watumiaji!?

Yaani hata sielewi, vikombe gani vinaunguza namna ile? Au walikuwa wanatukomesha tukivunja vikombe vya udongo!?

Halafu kikombe cha chai, ila kinapicha ya nyanya. Sikuvipenda, sivipendi, sitavipenda.

Na kwa nini nivipende, uwenda hivi vikombe ndio vimetukomaza midomo tukiwa bado makinda.

Nahisi ndio maana Watanzania tumekuwa watu wa kupiga sana stori... Sasa wewe fikiria chai ya moto, kuiwacha huwezi, hapo sasa ni stori tu, kumbe janja yako unavizia ipowe, hapo ni stori plus umbea na mikingamo.

Basi nikwambie, siku hiyo nikamtembelea binamu yangu wa kike maeneo ya Magomeni, nikitokea zangu maeneo ya Gerezani, Kariakoo, chini nimevalia viatu vyangu vya Kung Fu shuzi, medini Chaina. Shati langu la Juliana, picha ya ndege, kubwa kiasi na chini nimevalia suruali yangu ya kodrai.

Mtu mimi na ufupi huu, ukiniona kwa mbali, utafikiria nguo zatembea zenyewe. Huyoo kiguu na njia, nikakatiza zangu Jangwani, na jua lile la saa tisa alasili. Kufika home kwake, kanikaribisha uwani, nyumba nzima yupo peke yake, wapangaji wapo mitaani, awajarudi bado.

Kanikaribisha kwenye Kigoda, baada ya salamu na kujuliana hali akanikaribisha chai ya mkandaa, akanitilia kwenye kombe la bati, chai imekolea viungo, inawasha kwa karafuu na tangawizi, ikakolezwa na pilipili mtama, chai kama uji wa mgonjwa na mie ujanja ikawa ni kupiga stori za kupoza chai, fu fu fuuu, nyiingi!

Japo tupo uwani, lakini joto la saa tisa, jiji Dar nalo halikuniwacha, utafikiri nimemwagiwa maji, mara akanyanyuka na kuniita niende chumbani kwake...!

"Binamu njoo chumbani nikuonyeshe mambo, ila nakuonya usimwambie mtu..."

Ghafla nikajikuta nameza mate machungu, nahisi nilitaka kutema nyongo, ikaishia kohoni, chai kidogo inipalie, nilajikuta naimeza bila kujua kuwa naunguza kolomeo.

Nami bila ajizi nikajikuta nipo chumbani, hata sijui nimefikaje, maana fahamu zikikuwa zinaingia na kutoka...

Hakuna pa kukaa ila kwenye kitanda, mwenyewe katandika mashuka yake ya kufuma kwa mkono, maua ya rozi (mawaridi), kafanya seti kamili, mapazia ya dirishani na mlangoni. Vingine kafunikia radio yake, kaseti aina ya National na kitambaa kingine kakitandika kwenye meza.

Pembeni ya chumba kuna mtungi wa maji, umefunikwa na sahani ya bati na kata yake imewekwa pembeni kidogo, picha za wanamuziki wa Boney M na ABBA group zilizokatwa kutoka kwenye magazeti ya Sunday News zimebandikwa ukutani, pamoja na picha ya Buraku, kafanana na mwanamke wa Kihindi.

Kwenye meza kuna viboksi viwili vitupu vya sabauni ya Lux na lifebuoy pamoja na kibox cha dawa ya kusugulia meno ya Colgate. Pembeni kidogo, kuna kabati la vyombo lenye wavu, na kabati la nguo lenye kioo.

"Kaa basi hapo we nawe wima wima tu, kama mgambo wa site" sauti yake ikakatiza mawazo yangu yaliokwenda mbali ya hapo, maana mawazo yalikuwa mbingu ya sabaaa nacheka na kufurahi na malaika wa peponi.

Nikakaa kitandani, moyo unakwenda kasi kama wa Mbayuwayu... Akanitazama kisha akanambia, huku kaweka umakini usoni, yaani yupo siriasi kabisa... "binamu hii iwe siri yetu, ukimwambia mtu, mi na wewe basi tena sitakushirikisha kwenye mambo mazuri haya."

Nikahisi masikio ghafla yamenisimama wima kama mbwa wa msasi kaona windo, nikanyoosha na shingo kama Njiwa Manga...

 Nikahitikia kwa kutingisha kichwa, akanambia "Apiya binamu, kuwa hutotoa siri, sema Hakiyamngu..." nikajikuta natamka, kwa kigugumizi, kilicho nikamata, hata kilipotokea sijui...

"Ha-ki ya M-ngu tttena, si-si-mwambii m-mtu mi mi-ye, Waalaahi Nakuapia, mmmh na mchanga huu naramba." Huku nikiinama na kwa kutumia kidole cha shahada, nikapangusa sakafu na kuramba...

Moyo ukaongeza kasi kama garimoshi la Mjerumani kwenye vita kuu ya kwanza ya dunia sanjari na tumbo likapata kusema, gruuuh.

Akanitazama kisha akanambia: "Haya mie nakuamini voo binamu yangu, najuwa we mambo yako ya kizungu, ndio mana nakupendaga..." Akatamka huku anaelekea kabatini kwake na kufungua kabati...

Hamadi, katoa doti tatu za vitenge vya wax na kuvirembea pale nilipo kaa, kitandani. Enzi hizo tukuvihita vitenge vya Burundi.

"Nimeletewa jana na shemejio..." Sauti yake ikaanikiza pale chumbani.

Nikamuuliza, Mmm! Shemeji yupi huyo...!? Yule mjeshi wa Ngerengere!?

Akanijibu: "Uwachi na wewe, wa Ngerengere wapi!? Yule nishamtosa siku nyingi... Huyu humjuhi wewe, mwenyewe anafanyakazi bandarini, hivyo vitenge vya Magamu (Magendo), vilikuwa vinapelekwa Burundi kontena nzima, yeye ndio kavinyakua hivi vitatu, kaniletea nimuuzie."

"Kimoja shilingi 25, ila kwa wewe binamu yangu, nitakuuzia kwa shilingi 22, na wewe ukauze upate faida japo kidogo."

Nikamtazama, kisha nikapiga fundo moja la chai ya moto, yaani hata sikuhisi kuunguzwa, hiyo midomo na koromeo nilikuja kuhisi nimebabuka, usiku wake nisharudi nyumbani.

Ghafla nikajihisi kama biskuti ndani ya chai ya moto au kiowevu, nikawaza mfukoni nina shilingi Moja ya Mwenge na sumni tu ile ya sungura...

Enewi, yalikuwa tu maisha yenye changamoto zake, furaha, uzuni, vicheko vyote vilikamilisha uhalisia wa maisha yetu, hatukuacha kutembeleana, japo bidhaa muhimu zilikuwa adimu... kula kwa kaya...

😉🤭🤣

Read More

LIKIZO YANGU, JIJINI DSM (DIZIM)

Na Kumbukumbu Iliyopotea

Nilipokuwa likizo jijini Dar es salaam, nikajikuta tu nimepata hamu ya katembelea kwa miguu, mitaa ya Gerezani, Kariakoo. Nikapitapita mitaa iliyosongamana watu wa kila aina, nikakumbuka kufuchama Rununu yangu, kwa kuchelea wivi, wasijeichukua bila ruhusa yangu, huku sauti za wabeba mizigo wakiyosayosa maneno ya kutiana nguvu, nikapishana na wenyeji wachache sana, wakihisabika kwa vidole vya mkono, wengi wao ni wageni.

Huyo nikayoyomeka zangu, nikajikuta natokea mtaa wa Nkrumah, taratibu nikashuka zangu mwelekeo wa Mnara wa saa, nikatupa macho upande wa kushoto nikasoma kibao, kilichofubaa kwa rangi baada ya kutelekezwa miaka dahari, neno NEW CHOX bado likisomeka, kumbukumbu ikarejea miaka mingi nyuma, nikatabasamu sanjari na kusikitika, maana umuhimu wa jengo hilo kwa sasa haupo tena, nani anakwenda sinema siku hizi!?

Hata ile hoteli ya Continental sina uhakika kama bado inatoa huduma, nakumbuka tulikuwa tukienda kucheza Disco na vijana wenzangu.

Nikakumbuka hata wale wakaazi wa vitongojini, nao hawakuachwa nyuma, serikali iliwafungulia vituo vya burudani vya kijamii, kwa wakazi wa jiji la Dar, watakuwa wanakumbuka majumba ya DDC, kama vile Amana Social Hall, DDC Kariakoo, Keko na pale Magomeni.

Pale Ilala awali ilikuwa pia ni mahali ambapo wengi wakienda kungalia sinema siku za mwisho wa wiki na siku za sikukuu. Kiufupi majumba haya ya jamii, yalikuwa nchi nzima.

Nikakumbuka kuna jumba moja lilikuja mwishoni, katika miaka ya 80, jumba ambalo ndio lilikuwa jumba lenye uwezo wa kuingiza watu wengi sana, likijulikana kwa jina la Star Light Cinema.

Kiukweli hii ni kumbukumbu nzuri na ya kuuzunisha, maana enzi hizo kweli ilikuwa jambo la tunu sana kwa mtoto au hata mtu mzima kupelekwa sinema.

Kwanza halikuwa jambo rahisi kwa mtu tu asiye na ubavu kupata tiketi, haswa filamu ikiwa ni mpya na waigizaji wakiwa ni maarufu.

Nakumbuka walanguzi wa tikiti za sinema, vijana kwa watu wazima, wenye nguvu zao, wengi wao weshatangulia mbele za haki, walikuwa wakimaliza kulangua pale New Chox sinema, walikuwa wakikimbilia Avalon sinema, alafu sasa pale kidirishani, tikiti zilikuwa zikiuzwa nusu, kisha zilizobakia wale Wahindi wakiwapa watu wao na kuziuza kwa bei ya juu.

Nikajikuta natabasamu, kumbukumbu iliyokuja baada ya hapo, nikatamani kucheka, maana siku hiyo pale Chox niliwahi kidirishani kabla ya dirisha la kununulia tikiti halijafunguliwa, nikajuwa leo napata tikiti tena zile siti za nyuma kabisa, kama si mstari A basi D.

Ghafla lango likafunguliwa kuruhusu watu waingie kununua tikikiti, sanjari na dirisha la kuuzia tikiti, hamadi nikajikuta hewani kama Sapatu, nimepigwa kibega kimoja tu, nikajikuta nimetupwa huko karibia na vyoo, chali kama mtoto wa Komba kaanguka mtini.

Nikajizoazoa zangu, nikabakia nimetumbua zangu macho kama mtu aliyekabwa na nguto, kumeza siwezi wala kutema ziwezi. 

Enewei, pale jumba la sinema la Empire nako wakimaliza kuuza, walikuwa wakienda zao Empress, Ila jumba ambalo vijana wengi wakilipenda ni jumba la Empire kwa sababu walikuwa wakionyesha sinema nyingi za hollywood, na waendeshaji walikuwa na tabia ya kuongeza sauti haswa wakati wa mapigano, ili kuwakoleza watizamaji.

Majumba ya Cameo (Mtaa wa Jamhuri,) na Odeon (Mtaa wa Zaramo na Jamhuri) haswa yalikuwa maarufu kwa sinema za Kihindi, wakifuatiwa na New Chox Cinema (Mtaa wa Nkuruma) na Avalon (Mtaa wa Zanaki) na Empress (Mtaa wa Samora) alafu ndio Empire (Mtaa wa Azikiwe). 

Kule Msasani, kulikuwa na jumba la sinema, likitwa Drive-Inn, wakiingia na magari yao, ila wakazi wa Msasani wengi walikuwa wakijazana nje ya ukuta na kutazama sinema, japokuwa hawakuweza kusikia sauti lakini wengi wakiridhika na hiyo hali.

Drive-Inn Cinema

Nakumbuka kumtembelea Marehemu, ndugu yake na baba, mitaa ya Msasani, sasa ndugu yangu mmoja (yeye ni mkubwa kuliko mimi, naye pia ni marehemu), akanipa ofa bubu ya kwenda kutazama sinema, ah ah ah ah, akanipeleka Drive inn, kufika tukakaa nje ya ukuta na kununu zetu karanga na maji ya sharubati, tukatafuta tofali na box chakavu kisha tukaa kuangalia movie, tukisumbuliwa na mbu hapa na pale.

Sikumwambia kitu maana nilikuwa nikimuheshimu, mwenyewe nilishazoe kwenye majumba yetu ya kawaida, kama ukishindwa kununua tikiti basi unafanya kila njia kupenya au unampa pesa kidogo mwangalizi wa tikiti na kukuingiza ndani, ila kama jumba limejaa, basi unakaa kwenye ngazi za kutokea nje... Ah ah ah ah, ama kweli siku hazigandi.

Vijana wa leo wanaweza kushangaa wakisikia kuwa hata wimbo wa Taifa ulikuwa ukipigwa kabla ya onyesho, ila baadae sana ikaja kuondolewa kwa sababu ilisemekana kuwa hakukuwa na heshima, sababu wengine walikuwa ni walevi na hawakuwa wakisimama wima pale wimbo wa Taifa unapopigwa.

Hii biashara ya sinema ilikuja kuanza kudorora vilipoanza vituo vya Runinga na kushamili kwa biashara ya kuazimana kanda za video, na maktaba za kukodisha kanda za video, hizo zilikuwa enzi za Mzee Ruhsa. 

Wengi walikuja kupendelea kukodisha kanda za video kuliko kwenda kwenye majumba ya sinema kwa sababu kwanza ilikuwa ghali kwa mtu mwenye familia, kugharamia watu zaidi ya wanne, pili filamu zenyewe nyingi zilikuwa baadae zikirudiwa rudiwa, nadhani shirika la filamu Tanzania lilikuja kufirisika na kushindwa tena kuagiza filamu mpya.

Haya majumba ya sinema, siku za mwisho mwisho walikuwa wakionyesha filamu mbili mpaka tatu kwa malipo ya kutazama filam moja, yaani ilikuwa ni kukesha, maana zilikuwa zikianza usiku.

Nakumbuka filam moja ya kihindi ilitamba sana katikati ya miaka ya 70 na mwanzoni mwa miaka ya 80, filam yenyewe ilitoka mwaka 1975. Ilitwa Sholay, hii filam Wahindi wa bongo walichapisha mpaka fulana zake na kuziuza!

Read More

WANAWAKE NA DAWA YA MAPENZI

WANAWAKE NA DAWA YA MAPENZI

Visa na Vituko Mitaani.

Nakumbuka Mwishoni Mwishoni Mwa Miaka ile ya 1980, Nilibahatika Kutembelea Mkoa wa Tabora, Mara tu Nilipopata Likizo Yangu ya Mwaka.

Baada ya safari ya siku mbili kwa Garimoshi kutokea Dar es Salaam, hatimae tukawasili mjini Tabora mida ya jioni na nikapokelewa na mwenyeji wangu na kuelekea nyumbani kwake, maeneo ya Igurubi wilayani Igunga.

Nyumba ilikuwa kubwa na mmoja wa Wapangaji alikuwa ni Mjombaake na Mwenyeji wangu, ambaye alikuwa ni Mganga wa Kienyeji aliyekuwa amepanga uwani, na alikuwa kiasi maarufu sana haswa kwa kina mama wanaotafuta dawa za mapenzi na mazindiko mbalimbali.

Nakumbuka kuna kipindi alipata mteja, mama mmoja wa Kinyamwezi. Huyo mwanamke inavyo onyesha alikua akiangaika sana kwa waganga wa kienyeji kutafuta dawa ya mapenzi ili kumtuliza mume wake.

Mwenyewe anadai kuwa mume wake alikua ni mtu wa kubadilisha vimada (siu hizi mnaita michepuko) kila siku.

Siku moja shoga yake alimwambia kuwa kuna mganga mmoja uko maeneo ya Igurubi wilayani Igunga, aende uwenda akafanikiwa shida yake. Huyo mama alikuwa anaishi maeneo ya Kaloleli uko Sikonge.

Siku ikafika akaamua kwenda kwa huyo mganga, maana huyo mganga kama nilivyo eleza tukiishi nae nyumba moja.

Kama ilivyo ada kwa mganga ukosi neno wala ukosi dawa, mganga alimpa yule mama madawa ya kila aina bila mafanikio yoyote yale.

Siku zikapita mganga nae akaona sasa hii ni shida, akimwambia yule mwanamke kuwa ameshindwa ni kujidhalilisha na wateja wanaweza kumkimbia.

Mganga akawa anafikiria amwambie masharti yepi ili bibie ashindwe na asimsumbue tena kumtafutia madawa.

Siku alipokuja tena yule mganga akamwambia amletee Nyoka aina ya Koboko ili amtengenezee dawa. Kama mnavyojua Tabora nyoka ndio kwao na haswa hao Koboko ni hatari sana kwa sumu yao.

Yule mganga akiwa na hakika kabisa yule mwanamama hawezi kumkamata huyo nyoka mwenye sifa ya ukali wa sumu na wepesi wa kugonga watu.

Basi yule bibie akakubali sharti lile akaondoka zake na kuanza kuzungukia mashimo ya nyoka uko porini.

Shimo moja baada ya jingine, kichaka kwa kichaka na mwishowe alifanikiwa kumkamata Koboko kwa kumweka unga katika chungu. Na Koboko alipoingia tu ndani ya chungu alikifunika haraka sana, kisha huyoo na baskeli yake kumpelekea mganga yule nyoka.

Kufika kwa mganga, mganga hakuamini macho yake aliposikia kuwa kaletewa nyoka, alipofunua chungu tu, nyoka katoka kwa hasira, na mganga nae kuona nyoka anamfuata uku kavimbisha shingo yake kwa shari aliyokuwa nayo akageuka akatimka mbio uku akimtukana yule mama, akisema...!

"...kama umeweza kukamata Koboko, mumeo anakushindwaje...!?"

Sisi wengine mashahidi macho tukaanguka kwa vicheko, maana zile mbio ni hatari... Yule Mganga alirudi baada ya siku tatu...

Read More

JIJI LA DAR US SALAAMA
DAR ES SALAAM TANZANIA

Kabla ya mwaka 1868, Jiji linalofahamika kwa jina la Dar es Salaam, halikuwepo kabisa. Badala yake kulikuwa na mji ulioundwa na miji mitatu maarufu, ambayo ni Kunduchi, Mbwamaji na Tindwa. Kila mji ulijitegemea, huku idadi ya wakazi wake wote kwa jumla haikuzidi watu 2,000.

Kati ya miji hiyo mitatu, miji miwili ya Kunduchi na Mbwamaji bado ipo hadi leo huku mji wa Tindwa, uliokuwa na eneo kubwa zaidi, ulimezwa na nguvu za matukio ya kihistoria yaliyosababishwa na mabadiliko na mpangilio mji mzima wa jiji.

Tukio kubwa la kihistoria lililobadili mpangilio wa miji hiyo mitatu na kuzaliwa kwa Jiji ambalo leo hii linalofahamika kama Dar es Salaam lilitokea mwaka 1865 pale Sultani Majid, aliyekuwa mtawala wa Zanzibar, kununua eneo kubwa la ardhi ya mji wa Tindwa, iliyomilikiwa na Sharif abdushakur Salim Al Attas na Jumbe Tambaza (machifu wa Kimashomvi), eneo hilo lilianzia Bustani ya Mnazi Mmoja karibu na Mnara wa Saa (Clock Tower) mpaka Magogoni (Ferri) mpaka kuelekea Daraja la Selender kutokezea Upanga lilikuwa ni Shamba la Jumbe Tambaza.

Lengo la Sultani huyo la kununua ardhi hiyo inayoanzia eneo la Magogoni hadi eneo la Hospitali ya Osheni Rodi (Ocean Road), eneo ambalo lilikuwa pori linalotazama Bahari ya Hindi na ambalo lilikuwa na ukimya, kiasi cha wakazi wa eneo la Tindwa kulipa jina la Mzizima, kwa sababu kila aliyepita eneo hilo alihisi mwili wake kusisimka na kuzizima kwa hofu ya kuwaogopa Wanyama pori.

Alinunua hilo eneo na kujenga majengo makubwa kwa ajili ya kufungua chuo/shule ya kufundisha dini ya Kiislamu kwa lengo la kueneza Uislamu kutokea hapo kuelekea maeneo mengine ya Mrima, Pwani na Bara hadi Kongo na Burundi na kwa watu wa nchi za ukanda wa Afrika Mashariki, Afrika ya Kusini na Afrika ya Kati.

Baada ya kununua eneo hilo, mwaka 1865 Sultani Majid aliingiza manuari kubwa za mizigo, zinazokadiriwa kuwa kati ya tatu hadi saba, zikiwa zimesheheni vifaa vya ujenzi na wataalamu wa ujenzi wa majengo ya chokaa na mawe, toka nchi za Bara Hindi na Uajemi. Na ndipo ujenzi wa majengo hayo ulipoanza kwenye eneo hilo la Mzizima mkabala na pwani ya Magogoni, huku majengo mengi yakijengwa eneo la Ocean Road.

Pamoja na Ikulu ile ya Magogoni, Seyyid Majid pia alijenga lile jumba la ‘Ocean Road Cancer Institute’ (ORCI) kwa sasa, ambalo mwanzoni lilikuwa ni Msikiti Mkubwa wa Ijumaa.

Ujenzi wa majengo hayo ulichukua takribani miaka mitatu na kukamilika mwaka 1868 na Sultani Majid mwenyewe alilipa jengo moja kubwa lilipo Magogoni hadi leo, jina la Dar us Salaama (tamka Daru Salaam), maneno ya Kiarabu yenye maana ya Nyumba ya Utulivu au Nyumba ya Amani. Na katika lango kuu pameandikwa maneno kutoka kwenye Qur’an Suuratul Hijr Ayah ya 46 isemayo (ٱدْخُلُوهَا بِسَلَـٰمٍ ءَامِنِينَ) Udkhuluuhaa Bisalaamin Aaminiin (Ingieni kwa salama na amani).

Wakoloni wa Kizungu walipokuja Tanganyika, mahala hapo ambapo palikuwa ni Msikiti Mkubwa wa Ijumaa, pakafanywa hospitali iliyojulikana kama ‘Ocean Road European Hospital’, iliyokuwa ikiwatibia Wazungu peke yao.

Na ndio utaona vijana wengi jiji la Dar es Salaam waliozaliwa baada ya uhuru kati ya miaka ya 60 - 70, wamezaliwa kwenye hospitali ya Ocean Road, ambayo sasa ni maalum wa kutibu saratani (Ocean Road Cancer Hospital), na kabla ya hapo yalikuwa ni majengo ya msikiti na mabweni ya vijana na wazee waliokuja kusoma Dar Us Salaam na bado mpaka leo muonekano wake ni ule ule.

Ikulu ile ya Magogoni wakati huo, ilikuwa imezungukwa na misikiti kadhaa ambayo yote, katika Utawala wa Kijarumani, ilibadilishwa matumizi na kufanywa taasisi nyengine.

Misikiti mingine iliyobaki ikasambaratishwa na kutumiwa kwa shughuli nyengine, ukiwamo Msikiti mkubwa uliokuwa baharini pale Forodhani, jijini Dar es Salaam, ulipogeuzwa kutoka msikiti na kuwa Kanisa la Mtakatifu Joseph mpaka hivi leo.

Kuanzia hapo, wakazi wote wa miji mitatu ya Kunduchi, Mbwamaji na Tindwa, wakabadili jina la Mji wa Tindwa na kuubatiza jina la jumba hilo kubwa kuwa Dar us Salaama, jina ambalo baadae lilimeza hata majina ya miji ya Kunduchi na Mbwamaji na kuifanya iwe vitongoji tu katika mji wa Dar us Salaam.

Kwa takribani miaka kumi tangu kufunguliwa kwa jengo hilo, raia toka nchi mbalimbali kuanzia Tanganyika, Msumbiji, Zaire, Burundi, Rwanda, Kenya na Uganda, walimiminika katika jumba hilo na kupata elimu ya Uislamu iliyotolewa na masheikh wakubwa toka nchi za Uarabuni, Lamu na Mombasa Kenya na Zanzibar.

Kati ya mwaka 1875 na 1878, Wajerumani walivamia Tanganyika na kuiweka katika himaya ya utawala wao, na jengo hilo lilibadilishwa matumizi yake toka kuwa kitivo cha elimu ya Kiislamu na kuwa makao makuu ya serikali ya Kijerumani na baadae kuwa makazi ya Mtawala wa Kiingereza na leo hii ni Ikulu ya Taifa.

Mbali ya kubadilishwa jina kwa jengo hilo, toka Dar ul Salaam na kuwa Ikulu, hata jina lilipewa mji wake kutokana na jengo hilo pia limebadilishwa toka Dar us Salaama (Nyumba ya Utulivu/Amani) na kuwa Dar es Salaam (Bandari ya Amani) ambayo wajuzi wa lugha ya Kiarabu wanakata kuwa neno hilo Dar es Salaam halina maana ya Bandari ya Salama.

NB:
Maelezo Kutoka kwa Mjuu wa Sharif Abdushakur Salim Al Attas

Sharif Abdushakur Salim Al Attas hakuuza eneo lake la Shamba lake tokea Clock Tower mpaka Magogoni, sababu Sharif Attas hakuwa na watoto zaidi ya mdogo wake sharif Omar Al attas aliezikwa uani ndani ya Msikiti wa Kitumbini, na sababu ya Wajerumani (Deutsch-Ostafrika) kupora Shamba la sharif abdushakur Salim, walisema Shamba la diwani wao ndio sababu wakapora na alieuza eneo ni Tambaza.

Read More

 FAIDA YA KUNYONYESHA

KATIKA miaka ya sitini na sabini, serikali mbali mbali duniani ziliwahamasisha kina mama kuacha kuwanyonyesha watoto wao maziwa ya mama. Na badala yake watumie maziwa ya kopo.

Juhudi hizo zilizaa matunda yaliyokusudiwa. Yaani kina mama wengi waliacha kuwanyonyesha watoto wao maziwa ya mama, na badala yake waliwanyonyesha maziwa ya kopo (bottle feeding).

Hata hivyo teknolojia hiyo mpya ilileta maafa ya maelfu ya watoto wadogo katika nchi mbali mbali. Hii ni kwa sababu, maziwa ya kopo hayana kinga, yanagharama kubwa, yanahitaji muda wa kuyaanda na usafi wa hali ya juu. Pia maziwa ya kopo hayana virutubisho vyote anavyovihitaji mtoto mchanga.

Baada ya maafa hayo, katika miaka ya hivi karibuni serikali kadhaa duniani zimeanza kuwahimiza kinama kuirudia teknolojia asilia. Yaani kuwanyonyesha watoto maziwa ya mama.

Hata hivyo, maisha yetu ya kila siku yanatuonyesha kwamba, kuna kinamama kadhaa hasa katika mji ambao hawajawa tayari kuirejea teknolojia hiyo ya asili, licha ya faida zake nyingi kama zinavyowekwa wazi sasa na elimu ya sayansi.

Baadhi ya kina mama hao wasiotaka kuwanyonyesha watoto wao maziwa ya mama wanaona jambo hilo ni kero na lina wanyima muda na uhuru wa ‘kustarehe’ (kwenda Bar, ufukweni, kwenye kumbi za muziki, kwenye makasino, kwenye pati, n.k.

Pia wapo wale wanao ona kwamba ‘kero’ ya kunyonyesha maziwa ya mama itawazeesha mapema na pia wataonekana kuwa hawaendi na wakati!

Kwa kuzingatia kasoro hiyo, iko haja kwa vyombo vya habari kuongeza juhudi za kuwahamasisha kina mama na jamii kwa jumla ili kuirejea teknolojia ya kuwanyonyesha watoto maziwa ya mama. Makala hii inalenga katika azma hiyo. Kwa kuielimisha jamii faida zinazopatikana katika maziwa ya mama yanapotumika kwa unyonyeshaji watoto wadogo.

Awali ya yote maziwa ya mama ni mlo kamili wenye mchanganyiko wa virutubisho vyote inavyoweza kumpa mtoto afya kwa kipindi cha miezi minne ya kwanza bila ya kuihitaji nyongeza ya chakula kingine.

Maziwa ya mama pia ni chakula na kinywaji kilicho safi na salama. Vilevile maziwa ya mama yanakinga kwa mtoto na vilevile tayari muda wote.

Pamoja na faida hizo, maziwa ya mama yana gharama nafuu yakilinganishwa na yale ya kopo. Vilevile maziwa ya mama hayachafui mazingira. Kwa maneneo mengine maziwa ya kopo (makopo na mifuko iliyowekwa maziwa) yanachafua mazingira.

Zaidi ya hayo, teknolojia ya kumnyonyesha mtoto maizwa ya mama inaongeza mapenzi baina ya mtoto na mama. Pia utafiti wa kisayansi ulioripotiwa hivi karibuni na jarida la American Academy of Pediatrics", umeonyesha kwamba unyonyeshaji wa maziwa ya mama hasa kwa muda mrefu unaongeza uwezo wa utambuzi kwa mtoto.

Read More

HAYATI ZA UJANA WETU
SIKU YA IDD

Baada ya Mfungo Na Vile Vigoma vya Kula Daku, Jioni Tulielekea Viwanjani

Nimejikuta tu, Naandika, Kumbukumbu Chache Zilizobakia Miaka ya 70 Mpaka 80.

Nakumbuka Nilipokuwa Bado Kinda, Mwezi Kama Huu Ulioisha, Mwezi wa Ramadhani, Ilikuwa Baada tu ya Kumaliza Kufuturu, Basi Wale Matineja, Walikuwa Wakipitapita Majumbani Usiku Wakiimba na Wengine Hata Kucheza, Wakitumbuiza kwa Kupiga Vigoma vya Kula Daku.

Kwa Sie Tulikulia Dizim, yaani Dar Es Salaam Ilikuwa Jambo la Kawaida sana Kuwaona Vijana Wadogo Mida ya Saa Mbili Mpaka Nne Usiku, Wakipita Majumbani na Vigoma Vyao. Wakiwaimbia Watu Mitaani, "Kula Daku, Kula".

Wakati Mwingine Hata Vijana wa Makamo Pia Walitutumbuiza, Ila Hawa Ilikuwa ni Tofauti Kidogo, Wao Walikuwa Wakipita Kuanzia Mida ya Saa Nne Usiku

Hizo ni enzi ambayo Waislamu walikuwa na Imani, ilikuwa ikifika muda wa kufuturu, basi utaona wakitandika Mikeka na Majamvi, nje ya majumba yao. Kiufupi Wanaume Walikuwa Wakifuturu barazani, na kila mpita njia ukaribishwa, japo anywe nusu kikombe cha uji, uji uliokolezwa pilipili Manga (Pilipili Mtama). Na wanawake waliokuwa wakifuturu uwani. Kama ilikuwa ni nyumba yakupanga, basi wote wakaazi wa hiyo nyumba ujumuika na kupata futari kwa pamoja, kila mmoja akileta futari yake aliyopika siku hiyo.

Nimekumbuka baadhi ya maneno ya nyimbo zilizokuwa zikiimbwa.

Muulizeni mzungu alietoka angani bwana x2.

Babu kaungua ndevu kwa uji wa ramazani bwanaa...

Kula daku maneno yangu, kula eeh daku wee, daku kulaaa...

Huyu na huyu kama mtu na nduguye bwana...

Nasema huyu na huyu kama mtu na nduguye bwanaaa...

Ukiwaangalia sana mapua kama nguruwe bwana...

Kula daku maneno yangu, kula eeh daku eeh, daku kulaaa...

Kwa wale tineja, wakimaliza kuburudisha aidha wapewe pesa kidogo, Kuanzia senti 10, 20 au senti Hamsini, (Sumni), nyumba nyingine wakitoa Makoko na Matandu ya wali na maisha yaliendelea kwa furaha na amani tele.

Utoto ule waliweza kuaminiana, senti kidogo zilizokusanywa, masiku ya Ramadhani, waligawana siku ya sikukuu ya Idd Fitri, hazikuwa pesa nyingi, kiasi cha shilingi 10 au 15 au 20 kama mna bahati.

Ilikuwa ikifika jioni kila mmoja alielekea kwenye viwanja vya sikukuu. Na wachache wetu tulibahatika kununuliwa nguo mpya na viatu kwa ajili ya sikukuu.

Haikuwa ajabu ukanunuliwa shati na suruali, ukakosa viatu, au ukanunuliwa viatu ukakosa aidha suluwali au shati.

Tuliobahatika tulipewa na pesa kidogo, nadra sana ukapewa shilingi tano, ni mwendo wa shilingi kuja chini.

Sie tuliolelewa kwenye vitongoji vya Kariakoo na Gerezani, Kisutu, Upanga, Ilala, Magomeni na Buguruni kiwanja chetu Maarufu cha kushehereka, kilikuwa pale Kidongo Chekundu (sasa ni Jakaya M. Kikwete Youth Park - JMK), kiwanja kilicho kati ya mitaa ya Livingstone, Kiungani, Kisarawe na Lumumba, mbele ya shule ya msingi Gerezani.

Hapo Kidongo Chekundu, kulikuwa na Mabanda kadhaa wa kadha ya muda, yaliozungushiwa magunia, mabanda maarufu yalikuwa yale ya vikaragosi, ngoma ya Nachi, (mfano wa chakacha), mieleka na kadha wa kadha.

Nje kulikuwa na uchezeshaji wa korokoro (Kamari) na michezo mingine ya kubahatisha.

Kulikuwa na wachuuzi wa bidhaa wa kila aina, mihogo ya kukaanga na kuchoma, viazi vitamu na mbatata vilivyopondwa na kuwekwa pilipili ya unga kwa juu, vikiliwa na machicha ya nazi, mbwimbwi, ubuyu, juice za ukwaji, togwa, embe za kuchepa, karanga shikirimu za vijiti na kadharika.

Sherehe zilikuwa za siku tatu mfululizo, mabanda yakifunguliwa saa 10 jioni mpaka usiku wa saa nne.

Sie tulikuwa tukikaa karibu na viwanja, ilikuwa burudani tosha, kuona watu wa rika mbalimbali, wakitoka vitongoji vya mbali wakijumuika pamoja wakubwa kwa wadogo, kusheherekea sikukuu ya iddi.

Wengine wetu tulikwenda kutazama sinema kwenye majumba ya kuonyeshea filamu.

Kwa Dar es Salaam Kulikuwa New Chox, Odeon, Cameo, Avalon, Empress, Empire na Drive-inn Cinema kule Msasani, ambayo unaingia na gari lako.

Enzi hizo tulikuwa tukitumiana salamu kwa njia ya Redio, kulikuwa na watu maarufu wa kutuma salamu, yaani karibia vipindi vyote hawakosi hao watu na mwisho wa salamu unaandika ujumbe maalum, kama vile Salamu ni nusu ya kuonana n.k.

Ukibahatika, basi waweza kukutana na gari la RTD, likipita mitaani, na kuwapa watu nafasi za kutuma salamu zao za sikukuu, hapo utatakiwa utume salamu kwa watu watatu na kisha utatakiwa uchaguwe wimbo wa kusindikiza salamu zako.

Kule maeneo ya Posta ya zamani, pembeni ya jiji la Dizim, mkabala na shule ya Forodhani, kulikuwa na eneo ambalo sasa nahisi kumegeuzwa kituo cha feri, tukipaita Bombei. Hapo paliuzwa vitu vya Ubuge ubuge na ilikuwa kila Jumapili utawakuta watu ufukwemi, wakipunga upepo uku wakiangalia Meli na Majahazi yaliyotia nanga.

Kiza kikiingia, wale vijana wadogo wadogo waliokwenda kwenye viwanja vya michezo, wanajikusanya na kurudi majumbani mwao, kuanzia saa moja jioni.

Wale wa nje ya mji, wanasogelea vituo vya mabasi ya UDA hapo utakutana na foleni ndefu ya wasafi wakiwa kwenye foleni za kupanda mabasi. Hakukuwa na fujo za kugombea mabasi kama hivi sasa, watu wakieshimiana na uku pembeni kuna mgambo akichunga usalama wa abiria.

Ndani ya basi hata kama umewahi kukalia kiti, kama kulikuwa na mzee au mama mjamzito, basi alipishwa ili akalie siti ya basi. Ilikuwa kawaida kusikia mtu au watu wakisema, "...Jama Hakuna Muislamu wa Kumpisha Huyo Mama Mjamzito siti!"

Read More